Fotograaf Paul van Loenen

Te zien tijdens de groeps expositie:

Kunst en Ontmoeting

zaterdag en zondag 7, 8 en 14, 15 september 2024
Antillenweg 8 in Mill. Open van 11.00 tot 17.00 uur, Toegang gratis.
Website: http://kunstenontmoeting.nl/

Paul van Loenen

Fotograaf - kunstenaar - studiofotografie in opdracht
Ten tijde van de analoge fotografie, op de snede naar het digitale tijdperk
Werkperiode 1975 - 2006

De ongewone werkelijkheid

Met het werk van fotograaf Paul van Loenen komt niet alleen de door hem belichte architectuur in beeld, maar ook wat erachter zit. Je voelt de ruimte buiten de foto als het ware doorlopen. Hoe weet je nog niet, maar je wordt nieuwsgierig naar het grotere geheel. Door te kadreren en te isoleren stelt hij de werkelijkheidswaarde van de foto ter discussie. De foto is tenslotte maar een greep uit de veel grotere werkelijkheid. In tegenstelling tot veel architecten wil Van Loenen het onderwerp daarom niet centralistisch benaderen, maar juist tegen de kaderrand aan werken, om de omgeving erbij te betrekken. Het afsfsnijden van het beeld op markante plekken levert de spanning op die hij in de fotografie zoekt.

Misschien dat hij daarom naast zijn vrije werk met nadruk de architectuurfotografie kiest. Een gebouw is tenslotte nooit een geisoleerd object. De schepping van de archtect is altijd ingebed in z'n omgeving, hoe hard sommige ook roepen dat het anders kan. Hij wil beelden laten zien die visueel interessant zijn en communicatief een hoge waarde hebben: er moet altijd iets te beleven vallen. Een letterlijke foto drukt soms niet uit wat voor een gevoel je bij een gebouw of omgeving hebt. En daarmee wordt de fotograaf schepper naast de architect.

Hij laat niet het gortdroge beeld van de materialiteit zien, de kale ruimte zonder beleving, nee hij schept z'n eigen beeld, waarin hij de liefde voor detail en materiaal laat zien. Met het juiste standpunt onder de juiste hoek, het juiste moment, het juiste licht en dat vaak ook nog buiten. Een camera kan geen hinderlijke obstakels wegdenken die teveel de aandacht van het werkelijke onderwerp afleiden. De fotograaf kan wel het juiste licht op een gevel afwachten, dat het een gebouw in z'n omgeving naar voren kan halen. In de doka dit effect versterken en zo een gemanipuleerde werkelijkheid creëren die er zo normaal uitziet dat je denkt: die foto had ik zelf ook kunnen maken. Maar zo eenvouidig zitten Van Loenen foto's niet in elkaar. Soms moet je wel twee keer kijken hoe het precies zit.

Van Loenen wil geen documentair beeld maken, maar iets verbeelden van wat de arcitect c.q. maker beweegt en dat dan op een fotografische manier uitdrukken. Misschien leveren de verschillende onderwerpen waar Van Loenen mee bezig is daarom totaal verschillende fotobeelden op. Eén ding hebben zij bij nadere beschouwing gemeen: ze roepen verwondering op. Helaas blijft het werk van de (architectuur) fotograaf nogal eens onderbelicht, terwijl zijn beeld van de gebouwde werkelijkheid vaak het enige is dat we hebben. Dat is mij ook overkomen met foto's die Van Loenen van de waterspeelplaats Neeltje Jans heeft gemaakt. Hij liet mij beelden van mijn eigen creatie zien die ik nog niet kende, want ze toonden niet slechts het object, maar ook zijn interactie met de gebruikers en de elementen.

ir. S. Meindertsma.

Tekst ter gelegenheid van de opening expositie 1997 in ABC Architectuurcentrum Haarlem

Levensloop

Paul M.B. van Loenen

Geboren 22 juli 1949, Sittard

Academie voor Beeldende Kunst St. Joost, Breda, fotografie

Rijksacademie voor Beeldende Kunst, Amsterdam 1972-1975

Sinds beïndiging studie beroepsmatig werkzaam als zelfstandig fotograaf/kunstenaar

'Kunst Over de Vloer', Amsterdam 1987 (groepsexpo). Twee wandopjecten opgebouwd uit meerdere fotopanelen (Interferentie)

Een beeld uit een uitgebreide serie over perspectief, licht en perceptie. Bekroond in de Ilford Cibachrome vakprijs 1987

Overzichtstentoonstelling (solo) Interferenze/ Om-Vormen in gemeentemuseum Kritzraedthuis, Sittard 1988. Gevolgd door aankoop gemeente t.b.v. collectie Nederlands Fotomuseum

Nationaal Foto Festival Naarden: Heaven Assailant, (foto)sculptuur op vestingswal Naarden. Mei 1991. In 1995 gevolgd met foto ter begeleiding van een artikel in Trouw over de discussie traditioneel en digitaal gemanipuleerde (foto)beelden

Groepstentoonstelling Keuzewerk 5, Maastricht jan 1992

Vrije opdracht Akzo Coatings Nederland Images In Construction, 1993- doorlopend

Ambient Textures #1-12. Twaalf omslagen jaarverslag 1994 Archis, tijdschrift voor Stedebouw en Beeldende Kunst. Uitgave van het Nederlands Archtectuur Instituut, Rotterdam

Overzichtstentoonstelling (solo) met accent op architectuurfotografie in ABC voor architectuur, Haarlem februari 1997

Overzichtstentoonstelling (solo) met accent op architectuurfotografie in Architectuur centrum Hoorn, mei 1997

Expositie (groeps) van vrije architectuuropdracht in Museum van Moderne Kunst Antwerpen, juni/sept 1997

Expositie van fotoportretten in Galerie Breelaan, Bergen NH. sept/okt 1997

Expositie van fotoportretten in Loomis Shaffy Galery, Halford USA, jan 1998

Kunstwerken in collecties van gemeente, bedrijven en particulieren

Overleden op 58 jarige leeftijd, Amsterdam 2008

Werk opgenomen in Nederlands Foto Archief

Kunst en Ontmoeting

Een persoonlijke ontmoeting met de fotograaf zal helaas niet mogelijk zijn. Wel zal ik aanwezig zijn, Elles van Loenen, zus van Paul. Ook ik heb een beeldende achtergrond, heb mijn broer in zijn werk gevolgd en ben woonachtig in Haps. We zijn Peter en Trudy erkentelijk dat werk van Paul nog een keer te zien zal zijn voordat we als familie zijn levenswerk en archief zullen moeten opruimen.